دوشنبه ۹ اردیبهشت ۱۳۹۲ ساعت نوشته ی ابوالفضل نظری
|
نمايشنامه
در تعريف عام متني است كه براي بازيگران نوشته شده است تا بتوانند با آن نمايش را به روي صحنه ببرند. در
تعاريف آكادميك
از نمايشنامه، به عنوان اثري ناتمام ياد شده است كه توسط گروه اجرايي بايد به اتمام برسد. از
اين رو مارتين اسلين متن نمايشنامه را فقط زماني كه به روي صحنه برود، درام مينامد.
در تعريف نوين ما از نمايشنامه، كارگردان فردي است كه با استفاده از اشياء و عوامل انساني از تصويرنامة نمايشنامهنويس
اثري نمايشي
ميآفريند.
در واقع در هنگام اجراي نمايش اثري تصويري و ادبي به نمايش ديداري تبديل ميشود.
تصويرسازي دراماتيك
« واژه
نمايش (drama) در يوناني
صرفاً به معناي كنش
است. نمايش كنش تقليدي است. كنش براي تقليد يا بازنمايي رفتار بشر است. عنصري كه نمايش را نمايش ميسازد دقيقاً بيرون و فراسوي
واژهها قرار دارد و عبارت
از
كنش يا عملكردي است كه انديشه و مفهوم مورد نظر پديدآورندة اثر را تحقق كامل ميبخشد.»
عناصر
نمایش که در نمایشنامه عینیت می یابند:
صحنه
رخدادگاه
درام، مكاني
است
كه رويداد در آن به تصوير كشيده ميشود رخدادگاه شامل قيد مكان و زمان نمايش است كه براي القاي
مفهوم نمايش و در جهت اثبات تم توسط نويسنده تصنيف ميشود.
اجزاي صحنه
1-موضوع: كه در قالب داستان به تصوير كشيده ميشود.
2-شخصيت: شخصيت از طريق گفتار،
رفتار خود داستان را به تصوير ميكشاند و بدون شخصيت درام شكل نميگيرد. يعني درام بدون تصوير
ناممكن است.
3-كلام
دراماتيك: كلامي است
كه توسط اشخاص نمايش ردوبدل ميشود و علاوه بر انتقال اطلاعات شامل زواياي ديد
اشخاص نمايش است. در زمان خواندن نمايشنامه تصويري از اشخاص بازي در ذهن ما ساخته ميشود
و ما پي ميبريم كه آنها از چه طبقة اجتماعي هستند و چه ويژگيهايي دارند. درامنويس بر مبناي خصوصيات اشخاص بازي
به نوشتن كلام دراماتيك
ميپردازد
و از اين طريق اشخاص بازي را به تصوير ميكشند.
4-فضا: تصويرهاي دراماتيك در كنار هم معنايي ميسازند اين فضا در برگيرندة
تصاوير است و دلالت بر
معنايي
ميكند.
5-زمان و مكان:
تصويرهاي دراماتيك نميتواند معلّق در فضا رها شوند آنها براي شكلگيري نمايش نيازمند آن هستند كه در
مكان و زمان خاصي تثبيت شوند و حول محور آن به حركت در آيند.
اما
نه هر که سر بتراشد قلندری داند.
اینهافقط مفاهیم اند و نویسنده در
محلی فراتر از مفاهیم صرف، به ساخت و آفرینش اثر خلاقانه خود می پردازد تا در
ادامه منتقد با دانایی بر مفاهیم ابزاری متن را باز گشایی کند.